آیا شاخص های کنترل قیمت دلار را می شناسید؟

قیمت دلار در بازار آزاد همچنان در حال خودنمایی بوده و کاربران زیادی را هم چه در فضای مجازی و چه در دنیای واقعی می‌ترساند. قیمت لحظه ای دلار نشان می‌دهد که دلار از مرز ۵۰ هزار تومان هم عبور کرده و بازار ارز، وضعیت نگران کننده‌ای را تجربه می‌کند. تاثیر این اخیر روی بازار مبادله طلا و ارز هم دیده شده و نوسان بزرگی را در قیمت‌ها مشاهده می‌کنیم. همه این‌ها در حالی است که بانک مرکزی نظر دیگری دارد و به گفته وی، تعیین نرخ دلار در بازار آزاد واقعی نبوده و صرفا با اعداد و ارقام گفته می‌شود. به گفته مدیر کل تجارت خارجی بانک مرکزی، ورود ارز در سال جاری ۳۰ درصد نسبت به گذشته افزایش یافته است.
حال نکات مهمی هم پیرامون شاخص‌های کنترل قیمت دلار مطرح می‌شود و می‌توان دقیق‌تر به این موضوع نگاهی انداخت. خیلی از اقتصاددانان عنوان می‌کنند که کشور دچار تورم ۵۰ درصدی بوده و در چنین شرایطی، قیمت ۴۵ هزار تومانی دلار کاملا طبیعی است. به عقیده آن‌ها، دلار در روزهای اخیرا افزایش بی‌دلیلی را تجربه می‌کند و می‌توان از زوایای مختلف به آن نگاه کرد. عرضه دلار نسبت به تقاضا بسیار پایین آمده است و با توجه به عدم اعتماد مردم به بانک مرکزی و سرمایه گذاری روی دلار برای حفظ سرمایه خود، شاهد چنین افزایشی در قیمت دلار صرافی هم هستیم.

کنترل قیمت دلار

مهم‌ترین وظیفه در کنترل قیمت دلار بر عهده بانک مرکزی بوده و مسئول نگرانی‌های مردم عنوان شده است. قیمت دلار با تورم داخلی در کشور ارتباط مستقیمی دارد و اگر کشور موفق به کنترل آن نشود، سال آینده با ابر تورم مواجه شده و تولید نابود خواهد شد. دولت همچنان با کسری بودجه مواجه بوده و درآمدهای نفتی هم همچنان کافی نیست. همین موارد سبب تولید پولی می‌شود که منجر به ایجاد تورم شدید می‌شود. ریال اکنون بی ارزش‌ترین پول جهان است و مردم هم تمایلی به نگهداری آن در حساب‌های خود به صورت سپرده ندارند. همه برای حفظ ارزش پول خود به دنبال خرید دلار بوده و همین تقاضای زیاد نقدینگی را در کشور افزایش می‌دهد.

یکی از مقامات رسمی کشور عنوان کرد که راهی برای کنترل قیمت دلار وجود نداشته و دلیل خوبی هم برای این موضوع وجود دارد. به گفته وی، سیاست ۱۰ ساله کشور در مسیر اشتباهی بوده و دولت بیش از بودجه خود درآمد دارد. همین موارد سبب می‌شود که راه‌کاری برای برون رفت از چنین شرایطی وجود نداشته باشد. یکی از نمونه‌های بارز، ارز ۴۲۰۰ تومانی است. این نرخ در نهایت حذف شده و با ارز ۲۸ هزار تومانی جایگزین شد. طبق انتظار، این ارز هم نتایج مورد نظر را نداشته و مانند طرح‌های دیگر دولت با شکست مواجه شده است.

ورود سرمایه گذاری خارجی

کاهش قیمت لحظه ای دلار با ورود سرمایه گذاران خارجی بیشتر می‌تواند ممکن باشد. مدیریت دولت در این زمینه باید کارساز باشد، اما نمی‌توان از تحریم‌ّا و تبلیغات سیاسی علیه ایران هم به سادگی عبور کرد. اقتصاد ایران با چالش‌های زیادی روبرو است و تنها با تولیدات داخلی، امکان بهتر شدن این وضع وجود دارد. توافق نامه‌های خارجی و ورود سرمایه گذاران بیشتر می‌تواند حل کننده مشکلات ارزی باشد. چالش‌های ارزی با سرمایه گذاری خارجی و ورود بیشتر ارز رفع شده و کشور بالاخره می‌تواند به راهکارهای خوبی در این زمینه دست پیدا کند.

افزایش قیمت دلار فشار عمده‌ای را به کالاهای اساسی رسانده و با توجه به اینکه بخش خصوصی هم همواره به دنبال سود خودش است، همواره با افزایش قیمت کالاهای تولیدی مواجه خواهیم بود. بنابراین، این تنها تیم اقتصادی دولت است که می‌تواند راهکارهایی برای کاهش قیمت دلار صرافی ها داشته باشد. یکی از راهکارهای مهمی که استادان دانشگاه و کارشناسان اقتصادی به آن اشاره می‌کنند، ارز تک نرخی است. ارز چند نرخی سبب بروز فساد در کشور شده و گویا ۴۰ سال است که دولت رویه‌های اشتباهی را پیرامون این مسئله دنبال می‌کند. سیاست گذاری کنونی کشور به ظاهر در حمایت از محرومان بوده و در واقعیت، موجبات رانت خواری و فساد سیستماتیکی را فراهم می‌کند.